ساختارکلی و راهنمای 5 فصل پایان نامه

منبع - وب سایت مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی

در نگارش پایان نامه ، رساله و هر پروژه پژوهشی، علاوه بر تسلط نسبی بر نحوه نگارش متنی روان به فارسی، لازم است ملاحظاتی ویژه جهت نگارش را فرا گرفت تا بتوان به خوبی از عهده آن برآمد.بر اساس مقررات و دستورالعمل های مراکز دانشگاهی و پژوهشی مختلف، فصول و محتوای رساله و پایان نامه ها تا حدی متفاوت است .درادامه این بخش یک قالب کلی برای این موضوع ارائه شده است.

الف) فصل اول  پایان نامه: عنوان این فصل “معرفی پژوهش ” است.

1-      مقدمه:

            طرح کلیات پژوهش در حدود یک پاراگراف

2-      بیان مساله پژوهش:

            شرح مشکل و ارایه آنها به شکل سوال کلیدی برای پاسخ به کمک پژوهش

3-       ضرورت و اهمیت انجام پژوهش:

            چرایی انجام کار و توجیه لزوم انجام پژوهش

4-      وجه تمایز پژوهش با سایر پژوهش ها:

            جنبه نوآوری پژوهش در این قسمت آورده می شود.

5-      اهداف پژوهش:

            آنچه پژوهش به دنبال انجام آن است. در این قسمت به ترتیب اهداف آرمانی، اصلی و یا کلی، ویژه و یا اختصاصی و نیز    کاربردی بیان می شود.

6-        سؤالات پژوهش:

            مسیری برای اجرای پژوهش

7-      فرضیه های پژوهش:

            مسیری برای اجرای پژوهش

8-       دامنه پژوهش:

            دامنه موضوعی و مکانی پژوهش در این قسمت و به تفکیک ذکر می شود.

9-      امکانات و محدودیت های پژوهشگر

10-  ملاحظات اخلاقی

11-  تعریف نظری و عملیاتی واژه ها و مفاهیم پژوهش:

          اقدامی برای برداشت مشترک از مفاهیم و متغیرهای پژوهش

 

ب) فصل دوم پایان نامه: عنوان این فصل “ادبیات پژوهش” است.

 دراین فصل به سابقه تاریخی، مبانی نظری و  پیشینه پژوهش پرداخته می شود که نیاز به صرف وقت زیاد و کار بیشتر دارد. مطالب ارائه شده در این فصل همه باید استناد داشته باشد و معمولا از گذشته دور و نزدیک شروع و به آینده می رسد. مبانی و یا چارچوب نظری باید به مفاهیم و متغیرها و ارتباط مشترک آنها با هم بپردازد.

1-      مقدمه :

            معرفی محتوای فصل در حدود یک پاراگراف

2-      بررسی متون، نظریه ها و تاریخچه:

            نطریه های مرتبط با موضوع و قابل بحث در فصل پنج

3-      مبانی نظری پژوهش:

            در برخی موارد بنا به ضرورت و یا عدم دسترسی به منابع لازم، می توان سابقه تاریخی و مبانی نظری را در هم ادغام کرد.

4-      پیشینه  پژوهش:

           مروری بر پژوهش های ابتدا داخلی ( ایران ) و سپس خارجی ( سایر کشور های جهان)  مرتبط با موضوع، پایان بخش این فصل است. این پژوهش ها در هر دو بخش بر اساس تاریخ انتشار و از جدید به قدیم تنظیم می شود.

                                 

ج)  فصل سوم پایان نامه :عنوان این فصل “مراحل انجام پژوهش و ابعاد و راهکارهای آن” است.

در این فصل روش پژوهش تشریح می شود. این فصل، فصلی کوتاه و در عین حال فوق العاده مهم است. عمده ی مطالب این فصل برگرفته از پیشنهاد پژوهش است.

1-      مقدمه:

            معرفی محتوای فصل حداکثر در یک پاراگراف

2-      نوع پژوهش

3-      محیط پژوهش

           اشاره به مکان و زمان انجام پژوهش

4-      جامعه آماری، حجم نمونه و روش نمونه گیری

          معرفی جامعه آماری، اشاره به حجم ( بیان تعداد ) نمونه، روش نمونه گیری، معیارهای انتخاب نمونه، محیط اجرا، استراتژی و مسیراجرا

5-      متغیرهای پژوهش:

           شاخص های تغییر پذیر تعریف می شوند

6-      ابزار گردآوری داده های پژوهش:

 

            ابزار جمع آوری داده ها و تعیین روایی و پایایی ابزار پژوهش

7-      روش گردآوری داده ها و مراحل انجام پژوهش:

8-      روش تحلیل داده ها

            در این قسمت  انواع روش های آماری مورد استفاده در پایان نامه نیز باید آورده شود.

 د) فصل چهارم پایان نامه: عنوان این فصل “یافته های پژوهش” است.

بر اساس نوع پژوهش و همجنین متغیرهای موجود در عنوان، تعداد فصول چهارم تا ما فبل آخر پایان نامه تعیین می شود. اگر نوع پژوهش توصیفی باشد،فصل جهارم تحت عنوان“یافته های پژوهش” نگاشته می شود. اگر نوع پژوهش توصیفی تطبیقی باشد، فصل چهارم تحت عنوان“مطالعه تطبیقی” و فصل پنجم با عنوان “یافته های پژوهش” نوشته می شود. اگر پژوهش تاریخی باشد، تعداد فصول به نسبت متغیرها و پارامترهای اصلی پژوهش افزایش می یابد.

1-      مقدمه :

            معرفی محتوای فصل

2-      توصیف داده ها:

            جداول و نمودارهای توصیفی

3-      آزمون فرضیه ها یا طرح سؤالات :

            متناسب با یافته ها، جداول و نمودارهای ذیربط ارایه می شود.بطور کلی این فصل باید اهداف، فرضیه ها و سوالات پژوهش را پوشش دهد.

ه) فصل پنجم پایان نامه:عنوان این فصل “تحلیل یافته ها، بحث و نتیجه گیری” است.

 در این فصل آنجه آورده می شود، برگرفته از یافته های خودتان است. پس استنادی صورت نمی گیرد. این فصل علاوه بر مقدمه مانند سایر فصول، دارای بخش های جداگانه ای به نام  “تحلیل یافته ها”، “بحث” و “نتیجه گیری” است.

1-      مقدمه :

معرفی و محتوای فصل

2-       تحلیل یافته های پژوهش:

فرضیات خود را به ترتیب مطرح و با توجه به یافته های خود در ارتباط با اهداف، فرضیه ها و سوالات پژوهش، مورد تحلیل قرار دهید.

3-      بحث :

مقایسه نتایج حاصل از یافته های خود با یافته های سایر پژوهشگران و اعلام اینکه تا چه میزان همخوانی و یا اختلاف وجود دارد.

همه این موارد باید توام با استناد باشد.

 

4-      نتیجه گیری:

ارایه پیام حاصل از پژوهش

جملات مربوط به این قسمت باید با دقت و در پیوند با سایر مطالب و با توجه به چهار عامل یافته های پژوهش، آینده نگری، تعمیم و پیشنهادات نوشته شود.

 در اینجا هیچ استنادی لازم نیست.

 در صورتی که پژوهش ما منجر به ارائه الگو شود، در فصلی جدا به آن پرداخته می شود.

الگوی پیشنهادی باید از نظر علمی معتبر باشد، به این منظور یا باید آزمون شود و یا تجربه و یا با تکنیک دلفی اجماع حداقل ۷۵ درصدی صاحب نظران و متخصصان را به خود اختصاص دهد.

در  صورتیکه پایان نامه ی خود را با این فصل می خواهید پایان دهید

  ” پیشنهادات پژوهشگر “ و ” عناوین پیشنهادی برای پژوهشگر آتی “

در ادامه مباحث فصل پنج به ترتیب زیر آورده شود.

پیشنهادات پژوهشگر:

نقطه نظرات و پیشنهادات پژوهشگر در ارتباط با پژوهش در این بخش نوشته می شود. اگر پژوهش خود را در سازمان خاصی به پایان رسانده اید، در این قسمت می توانید در مورد ابعاد و یافته های مهم پژوهش خود، به افراد و سازمان های مرتبط با پژوهش، پیشنهاداتی را ارائه دهید.

پیشنهادات برای پژوهشگر آتی:

در این قسمت در ارتباط با محورهای پژوهش خود، به منظور تداوم پژوهش و توسعه دانش، عناوینی را به پژوهشگران بعدی پیشنهاد نمایید. این عناوین باید از ساختار علمی مناسب برخوردارباشد. این عناوین نباید بی ارتباط با پژوهش شما باشند.

*** یادآوری:

1.     بر خلاف پروپوزال، که افعال آن در زمان آینده است، در تدوین پایان نامه افعال باید به زمان گذشته بیان شود.

2.      در تدوین و تنظیم پایان نامه، باید تناسب و توالی مطالب رعایت شود. به همین منظور کد گذاری عددی و حروف الفبایی مطالب ضرورت پیدا می کند.در کد گذاری عددی، کد اصلی با شماره فصل شروع می شود و به همین شکل تیترهای فرعی و زیر تیترهای آنها شکل می گیرد.